Vooruitzichten geavanceerde economieën 2024

Door Joeri de Wilde, Beleggingsstrateeg bij Triodos Investment Management

Ook in 2024 zal het strakke monetaire beleid pijn blijven doen. Het resultaat is opnieuw een jaar van magere wereldwijde economische groei, gedreven door een verdere vertraging in de geavanceerde economieën. Wij verwachten opeenvolgende recessies in de eurozone, het VK en uiteindelijk ook in de VS. Hoewel de inflatie hierdoor verder zal afnemen, zal ook de levensstandaard onder druk blijven staan. In combinatie met de steeds beperktere begrotingsruimte zullen klimaatplannen een gemakkelijk doelwit worden in de zoektocht naar kortetermijnbesparingen. Oplopende geopolitieke spanningen zullen er bovendien voor zorgen dat het klimaat als minder urgent wordt gezien.

Voor 2023 verwachten we dat de wereldwijde economische activiteit met 3,1% zal groeien. Dit is lager dan het historische gemiddelde van deze eeuw, maar het betekent nog steeds een groei van de economische activiteit ter grootte van de wereldeconomie in 1970. Dit is beter dan de meeste economen aan het begin van het jaar verwachtten: een recordhoge inflatie, een aanhoudende oorlog in Oekraïne en een felle verkrapping van het monetaire beleid deden opeenvolgende recessies in de meeste grote geavanceerde economieën vermoeden. Maar de eurozone en het VK ontkwamen aan het begin van het jaar ternauwernood aan de langverwachte neergang terwijl de Amerikaanse economie de verwachtingen van een recessie later in het jaar trotseerde door tijdens de zomer sterk te versnellen. Een korte opflakkering van de stress in de Amerikaanse banksector en het uitbreken van het conflict tussen Israël en Hamas zorgden er uiteindelijk voor dat de wereldwijde economische activiteit niet ontspoorde.

Verhoogde financieringskosten

De financiële markten werden in 2023 heen en weer geslingerd tussen de hoop op een zachte landing en de angst voor een recessie. Hoewel de hoop op een zachte landing tot nu toe de overhand heeft gehad, denken wij dat die hoop misplaatst is. Onze economische vooruitzichten liggen onder de algemene consensus en rechtvaardigen voorzichtigheid met betrekking tot risicovolle activa, zeker in de eerste helft van het komende jaar. Maar omdat de stimuleringseffecten van de pandemie nog niet helemaal zijn weggeëbd, lijkt het ons verstandig om voorlopig pragmatisch te blijven, wat een neutrale allocatiepositie rechtvaardigt. Uiteindelijk zullen de verlagingen van de beleidsrente tegen het einde van het jaar voor verlichting op de aandelenmarkten gaan zorgen.

Onze vooruitzichten voor de financiële markten zijn gebaseerd op de stelling dat naarmate eerdere stimuleringsmaatregelen opdrogen, huishoudens en bedrijven steeds meer te maken zullen krijgen met hogere financieringskosten. Dit zal in de meeste grote geavanceerde economieën tot recessies leiden, maar niet tot een wereldwijde recessie. Gezien de recente opflakkering van de geopolitieke spanningen is het niet moeilijk om te begrijpen waarom volgens ons de risico's voor deze marktvooruitzichten neerwaarts zijn. Verstoringen in de wereldhandel en de olietoevoer zouden namelijk zeker tot een negatief risicosentiment leiden. We erkennen echter ook dat het langer kan duren voordat eerdere stimuleringsmaatregelen opdrogen, waardoor huishoudens en bedrijven de hogere rentes kunnen uitzitten tot de centrale banken de rente weer verlagen en zo een aanzienlijke verzwakking van de winstgroei voorkomen.

Aandelen: van zwaarbewolkt naar heldere hemel

De prestaties van de aandelenmarkten hebben ons in 2023 verrast, vooral doordat beleggers de scherpe stijging van de rente grotendeels negeerden. Gezien de allebehalve bescheiden winstgroeiverwachtingen voor 2024 lijkt een klein deukje in de winstgroei van 2023 alles te zijn wat beleggers als gevolg van de agressieve monetaire verkrapping verwachten. Wij denken echter dat deze verwachtingen onrealistisch zijn, omdat het laatste winstseizoen aantoont dat de inkomsten steeds meer onder druk komen te staan. Naarmate de wereldwijde vraag verder verzwakt, verwachten we dat deze dynamiek zal aanhouden. We verwachten ook dat de winstmarges verder onder druk komen te staan door herfinancieringsbehoeften en een verminderd prijszettingsvermogen. Dit zou moeten leiden tot aanzienlijke negatieve winstverrassingen in de loop van 2024, met dalende aandelenmarkten tot gevolg. Daarna zouden de renteverlagingen door de grote centrale banken, die naar onze verwachting in de tweede helft van 2024 zullen beginnen, uiteindelijk moeten leiden tot een herstel van de aandelenmarkten.

Obligaties: het jaar van de renteverlagingen

De bezorgdheid van de ECB over de financiële stabiliteit is steeds de belangrijkste reden geweest om te verwachten dat de scherpe stijging van de rente op staatsobligaties uit de eurozone sinds begin 2022 deels zou worden omgebogen. Nu de inflatie in de eurozone aanzienlijk is afgenomen en de groei in de eurozone is gematigd, zal de ECB geen reden meer hebben om de rente verder te verhogen. Hoewel wij verwachten dat de ECB pas in de tweede helft van 2024 zal beginnen met het verlagen van de rente, denken wij dat staatsobligaties met een langere looptijd hun recente daling in de eerste helft van 2024 zullen voortzetten. Dat komt doordat de markten zich voorbereiden op deze renteverlagingen en beleggers de groeiverwachtingen, die volgens ons nog steeds te optimistisch zijn, verder naar beneden bijstellen. De vlucht naar veilige havens als gevolg van geopolitieke onrust zou een extra neerwaartse druk op de rente kunnen uitoefenen. Natuurlijk impliceert het verder afbouwen van de balansen van de centrale banken dat een grote koper de markt voor staatsobligaties heeft verlaten. De geschiedenis leert ons echter dat bewegingen in de beleidsrente vaak doorslaggevender zijn voor rentebewegingen.

Omdat we verwachten dat de rente blijft dalen, hebben we een lange duratie. We verwachten echter ook dat de hoge rente in 2024 zal leiden tot financiële problemen bij bedrijven, waardoor het aantal ratingverlagingen mogelijk zal toenemen. Daarom blijven we de voorkeur geven aan bedrijfsobligaties van hoge kwaliteit.

Impactkansen

We blijven volop kansen zien in het duurzame beleggingslandschap. De Europese Green Deal, de routekaart van de EU voor de verduurzaming van haar economie, zal een tegenwicht vormen voor de populistische drang van regeringen als reactie op de matige economische groei in 2024. De bijbehorende groene taxonomie zal beleggers in staat stellen hun beleggingen te richten op duurzamere technologieën en bedrijven, en de ontwikkeling van een EU-norm voor groene obligaties zal een uniform instrument opleveren voor de beoordeling van groene obligaties. De Sustainable Financial Disclosure Regulation (SFDR), onderdeel van de Green Deal van de EU, maakt beleggers ook bewuster van financiële risico's met betrekking tot duurzaamheid en beperkt tot op zekere hoogte de mogelijkheden voor greenwashing. De Green Deal zal bedrijven ook dwingen transparanter te worden.

In Japan verwachten we duurzame beleggingskansen te blijven vinden, omdat de corporate governance daar blijft verbeteren dankzij top-down governance-initiatieven, terwijl bottom-up initiatieven zoals de Sustainable Development Goals hoog op de agenda van bedrijven staan. In de VS zal de Inflation Reduction Act de groene transitie blijven stimuleren met meer dan 350 miljard euro aan groene subsidies. In het algemeen zullen we blijven bijdragen aan de beoogde transitie door ons te richten op investeringen die klimaatmitigatie en -adaptatie en de verwezenlijking van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen in dit decennium ondersteunen.

Perscontact